Het ideale rooster bestaat uiteraard niet. Wel zijn er richtlijnen om de ploegenarbeid voor de werknemer zo vlot mogelijk te laten verlopen met minder kans op problemen op fysiek, psychisch en sociaal vlak.

• Reduceer het aantal opeenvolgende nachtdiensten tot 2 à 4 zodat er geen cumulatief slaaptekort wordt opgebouwd en sociale contacten op regelmatige basis nog mogelijk zijn.
• Onderzoek heeft uitgewezen dat het belangrijk is om de werknemers te betrekken bij het samenstellen van het uurrooster.
• Vermijd korte intervallen van vrije tijd tussen 2 diensten, dus minstens 10 uur ertussen, bij een te kort interval is vermoeidheid en kans op fouten groter.
• Plan enkele vrije weekends van minstens 2 opeenvolgende dagen in, dit wil zeggen dat vrijdag nachtdienst doen en maandag vroegdienst doen onvoldoende recuperatie geeft. Omdat men een heel stuk van de zaterdag slaapt en zondag op tijd moet gaan slapen rest er onvoldoende vrije tijd.
• Vermijd lange reeksen opeenvolgende diensten: hoewel 20 dagen werken en 8 dagen vrij zeer populair zijn bij jongeren, houdt men geen rekening met oververmoeidheid op het einde van zo een reeks.
• Pas de lengte van de diensten aan de fysieke en psychische belasting aan, bijvoorbeeld bij nachtdiensten: als de nachtdienst even zwaar is als de dagshift, kan men beter een nachtdienst van 6 uur regelen, ons lichaam is ’s nachts niet ingesteld om arbeid te leveren. Indien de nachtarbeid fysiek noch psychisch zwaar is, kan men nachtdiensten van 10 uur organiseren.
• Roteer diensten voorwaarts: eerst de vroege, dan de late, dan de nacht. Dit is het beste voor de algemene gezondheid.
• Start de vroege shift niet te vroeg: om 7 uur beginnen is beter dan om 6 uur omdat uit onderzoek blijkt dat er veel ongevallen zijn bij vroege diensten die vroeger dan 7 uur beginnen.
• Maak roosters zo regelmatig mogelijk zodat werknemers hun leven toch nog wat kunnen plannen. Dit is noodzakelijk voor een gezond sociaal en familiaal leven.
• Voorzie flexibele wisseltijden, wat een voordeel betekent voor individuen. Laat toe dat collega’s onderling wisselen van shift.
• Deel het rooster tijdig mee aan de werknemers en verander het niet meer.

Dit is natuurlijk niet het perfecte rooster voor de werkgever en zelfs niet altijd voor de werknemer. Een voorwaarts roterend schema wordt bijvoorbeeld liever niet gebruikt omdat een achterwaarts roterend systeem (nacht → late shift → vroege dienst) meer vrije tijd biedt voor de werknemers. Hier wordt echter geen rekening gehouden met de gezondheid op lange termijn.

Ongeacht de ploeg moet de werkomgeving goed verlicht en voldoende verlucht zijn. Ook mag de werknemer niet geïsoleerd blijven. In de mate van het mogelijke moeten er rustfaciliteiten en goede cafetariadiensten aan de nachtwerkers worden aangeboden.